Çoğu kişi biyolojik yaşı umursamazken, Steve Horvath herkesten çok daha evvel biyolojik yaşı nasıl hesaplayacağını buldu. 2011 yılında, o vakitler UCLA’da genetik profesörü olan Horvath, tükürüğümüzün içine hapsolmuş kimyasalların insan sıhhatini ve düşüşünü yakından takip edebildiğini gösteren öncü bir araştırma yayınladı.
Horvath, Business Insider ile yaptığı görüşmede “O vakitler bir bardağa tükürüp yaşınızı ölçmeniz çok farklı bir bulguydu” dedi ve ekledi: “Büyük ölçüde göz gerisi edildi.”
On yıldan fazla bir müddet sonra, biyolojik yaşınızı Horvath’ın keşfine dayanan tükürük yahut kan tahlilleriyle ölçmeyi vaat eden çok sayıda uzun ömürlü şirket bulunuyor. Horvath, “Bunu görmek güzel” diyor ve devam ediyor: “Fakat çok istekli insanların bir şeyler teklif etme tehlikesi de var ve bilim şimdi gerekli noktaya ulaşmadı. Bu beni çok geriyor.”
Biyolojik yaş tespit kitleri nasıl çalışıyor?
Test kitleri artık yüzlerce dolara mal oluyor ve tükürüğünüzden, yanak hücrelerinizden, kanınızdan yahut idrarınızdan DNA alınmasını gerektiriyor. Bu testlerin tamamı, DNA’daki vakitle değişen ve genetiğimiz ve ömür usulümüz üzere hem çevresel hem de biyolojik tesirlere karşılık olarak değişen kimyasal imzaları ölçerek çalışıyor. Temel olarak, bu testler ne kadar süratli ya da yavaş yaşlandığımızı ölçüyor.
Ancak şu anda uzun ömürlülük teşebbüsü Altos Labs’ta baş araştırmacı olarak çalışan Horvath, tüketicilerin şimdilik tüm bu gösterişli DNA tabanlı biyolojik yaş iddialarını çok ciddiye almamaları gerektiğini söylüyor. Horvath, “Tüketiciye söylemek istediğim en kıymetli şey şu: bunu sadece mizah anlayışınız varsa yapın. Beşerler bu hususta rahat olmalı” diyor.
Bu ortada, biyolojik yaş testi bir kişinin sıhhatin tam olarak göstermez. Dikkate alınması gereken kan basıncı, kilo, kolesterol ve kan şekeri üzere öteki manalı göstergeler de vardır.
GrimAge saati
Horvath, GrimAge saati olarak isimlendirdiği altın standardın, bugüne kadarki “ölüm riski için en uygun tahmincimiz” olduğunu söylüyor. GrimAge testi, yaşlanma süratimizi kabaca belirlemek için DNA’mızın 1.030 farklı harfindeki kimyasal değişiklikleri ölçüyor. Lakin Horvath, GrimAge’in bile bir vefat hesaplayıcısı olarak kullanılmaması gerektiği konusunda uyarıyor.
Biyolojik yaş testleri, sıhhatinizin bugün yaşadığınız yıllara nazaran nasıl biriktiğini ölçer ve bu nedenle, onlarca yıl sonra gelecekteki sıhhatinizin nasıl olacağını yanlışsız bir biçimde kestirim edemez. Şimdilik bu testler klinik olarak çok manalı değil. Lakin Horvath, hekimlerin bir gün hastalarına biyolojik yaş testi yaptırabileceklerini ve daha sonra yaşlanmayı geciktirici haplar yahut şimdi icat edilmemiş öteki müdahaleler önererek ömür mühletini uzatmaya ve biyolojik yaşı azaltmaya yardımcı olabileceklerini umuyor. Horvath, “Çeşitli nedenlerden ötürü şimdi bu noktaya ulaşmadık ve en kıymetlisi; elimizde bir hap yok” diyor.
Ancak yaşlanmayı hakikaten yavaşlatan birtakım hayat biçimleri ve teklifleri var ve Horvath dört tavsiyede bulunuyor. Öncelikle Horvath, sıhhatlerini ve ömürlerini uzatmayı uman insanların, bilimin insan yaşlanmasını yavaşlattığını esasen gösterdiği kolay, delile dayalı şeylere odaklanmaları gerektiğini söylüyor. Bir kişinin biyolojik yaşının ilerleyişini ölçülebilir halde azaltabilen bunlar; sigara içmemek, sebze tüketimini artırmak, egzersiz yapmak ve kronik inflamasyonu azaltmak (sonunda kanser ve kalp hastalığı üzere problemlere yol açabilir) olarak listeleniyor.
HORVATH’IN BİLİME DAYALI 4 ÖNERİSİ
Horvath, sıhhatlerini güzelleştirip ve ömürlerini uzatmayı uman insanların, bilimin insan yaşlanmasını yavaşlattığını aslında gösterdiği kolay, delile dayalı şeylere odaklanmaları gerektiğini söylüyor. Bu hareketler, bir kişinin biyolojik yaşını ölçülebilir formda azaltabilir ve şunları içerir:
Sigara içmemek
Sebze alımını artırmak
Egzersiz
Kronik inflamasyonu azaltmak (Çünkü sonunda kanser ve kalp hastalığı üzere sıkıntılara yol açabilir).
Horvath, “Sağlıklı bir ömür usulü hakkında bildiğiniz her şey, bu biyobelirteçleri etkiliyor üzere görünüyor” diyor ve en yakın arkadaşlarına paralarını kıymetli DNA testlerine harcamamalarını tavsiye ediyor: “Sadece sigara içmeyin, idman yapın, sebzelerinizi yiyin.”
Kişisel olarak keşfettiği üzere (40 yaşına geldiğinde yaptığı gibi), biyolojik yaşınızı güzelleştirmenin en süratli yollarından biri sigarayı bırakmaktır. Ayrıyeten eskisinden daha az şeker ve çikolata yiyor ve “sağlığına düşkün” diyetine bağlı kalıyor.
Kendi saatini bir gösterge olarak kullanarak, bu değişikliklerin biyolojik yaşının vakitle azaldığını söylüyor ve “bende tesiri oldu” diyor.
