Havalanan her uçağın bir biçimde iniş yapması gerektiğini düşünebilirsiniz. Lakin görünene nazaran, ABD Liderlerinin uçağı olarak bilinen Air Force One bu kuraldan muaf olmayı başardı. Datalara nazaran uçak, iniş yaptığından bir sefer daha fazla havalandı.
Böyle bir istatistik için aklınıza birinci gelebilecek olan şey bir hava olacaktır lakin baştan söyleyelim: Bu türlü bir olay yaşanmadı. Aslında bu garip bilgi, bir başkanlık protokolü tuhaflığına ve ABD tarihindeki en ünlü siyasi skandallardan birine bağlı.
Günümüzde, Beyaz Saray’a nazaran “Başkan’ın gökyüzündeki ofisi” olan Air Force One, ekseriyetle iki özel uçaktan birini söz eder: Hava Kuvvetleri tarafından VC-25A modeli olarak belirlenmiş, son derece özelleştirilmiş bir çift Boeing 747-200B serisi uçak.
Bu uçakların her ikisinin de elbet ikonik oldukları rahatlıkla söylenebilir. Beyaz Saray, bu uçakların ‘Amerika Birleşik Devletleri sözleri, Amerikan bayrağı ve Birleşik Devletler Liderinin Mührü ile süslenmiş olduğunu söylüyor ve “nereye uçarsa katiyetle inkar edilemez bir varlık” olduğunu sav ediyor.
Üç katta 372 metrekarelik bir alana yayılan bu uçaklar kendi ofisini, konferans odasını ve gerekirse ameliyathane olarak bile fonksiyon görebilecek bir tıbbi odayı içeriyor. Ayrıyeten elektromanyetik teşebbüse karşı sağlam hale getirilmiş elektronikler, gelişmiş inançlı irtibat ekipmanı, havada yakıt ikmali yapma yeteneği ve tahminen de hepsinden değerlisi, 50 inç plazma ekran TV üzere son teknoloji özelliklerle donatılmış durumda.
Ancak insanların “Air Force One” dediklerinde düşündükleri bu uçaklar bu olsa da, teknik olarak durum biraz daha farklı.
Air Force One hakkında şaşırtan gerçek
Air Force One, çoklukla “başkanın ferdî jeti” yahut benzeri bir halde tanımlanmasına karşın aslında rastgele bir özel uçağı tanımlamaz. Yani, Air Force One, ister bahsi geçen Boeing VC-25A olsun ister eski bir pervaneli uçak olsun, o anda ABD Liderini taşıyan rastgele bir ABD Hava Kuvvetleri uçağı için ayrılmış özel bir davet kodudur.
Bu noktada uçakların nasıl yaptığı iniş sayısından daha fazla defa havalanmış olduğuna dair bir fikri hala edinememiş olabilirsiniz. Bu değişik olayın ikinci kısmı, ABD siyasi tarihindeki en büyük siyasi skandallardan biri olan Watergate’i içeriyor.
Bu olay, 17 Haziran 1972’nin erken saatlerinde, bir küme hırsızın çok kapalı dokümanları çalarken ve Washington, DC’deki Watergate bina kompleksinde Demokratik Ulusal Komite’nin telefonlarını dinlerken yakalanmasıyla başladı.
O yıl bir seçim yılıydı. Misyondaki Cumhuriyetçi Richard Nixon, Demokrat rakibi George McGovern ile karşı karşıyaydı. Anketlere nazaran Nixon’ın rakibinden çekinmesi için hiçbir sebebi yoktu ve muhtemelen halk oylamasında yüzde 20’den büyük bir farkla 49 eyalette muazzam bir üstünlükle seçimi kazanacaktı.
Ancak Cumhuriyetçi Lider, paranoyak ve inançsızdı ve o Kasım ayındaki muvaffakiyetini yasal olarak garanti etmenin bir yolu yoksa, tekrar seçilmesini sağlamak için alternatif yollar kullanmaktan çekinmiyordu. Daha sonra, Nixon’ın Lideri Tekrar Seçme Komitesi tarafından kullanılan daha agresif taktikler ortasında rakiplerine karşı yasadışı casusluk yapmanın da olduğu ortaya çıktı.
Eski ABD lideri Obama, Air Force One’ın yanında.İlk başta, Nixon hırsızlık olayıyla rastgele bir irtibatını şiddetle reddetti. Fakat kısa mühlet sonra onun aleyhine deliller birikmeye başladı. Örneğin, Watergate soyguncuları yakalandıklarında, üzerlerinde tekrar seçim komitesinin Beyaz Saray telefon numarasının kopyalarının olduğu bulundu. Ayrıyeten hırsızlıktan yalnızca birkaç gün sonra, faillere lider tarafından yüzbinlerce dolarlık susma parası da gönderildi. İddia edilebileceği üzere bu türlü bir paranın gönderilmesi, hukuk etraflarında net bir kuşku yarattı.
Ama her şey ne kadar berbat olsa da, Nixon işleri kendisi için daha da kötüleştirdi. CIA’i FBI’ın cürümle ilgili soruşturmasını engellemesi için yönlendirmesiyle, potansiyel cürmü yasadışı casusluktan adaleti engellemeye ve başkanlık yetkisini berbata kullanmaya kadar büyüdü.
En sonunda Oval Ofis’te Nixon’ın her konuşmasının tuhaf bir biçimde takıntılı kayıtlarının keşfedilmesi ve elde edilmesiyle, liderin komploya iştiraki inkar edilemez hale geldi. Temmuz 1974’te Meclis Yargı Komitesi, Nixon’u adaleti engellemek, gücü berbata kullanmak ve Kongre’yi hor görmekten suçlayarak oy kullandı ve görevden alınması neredeyse katılaştı.
Böylece, 9 Ağustos 1974’te Nixon, en üst vazifeden istifa eden birinci ve şimdiye kadar tek lider oldu. İstifasından evvelki akşam televizyonda yayınlanan bir konuşmada, Amerikalılara Watergate sorunu nedeniyle lider olarak devam etmek için gerekli olduğunu düşündüğü Kongre dayanağını alamayabileceğini diplomatik bir biçimde söyledi ve ekledi: “Bu nedenle yarın öğlen saatlerinden itibaren Başkanlık vazifemden istifa edeceğim. Lider Yardımcısı Ford, o saatte bu ofiste Lider olarak yemin edecek.”
Ve Nixon, kelam verdiği üzere sonraki gün Beyaz Saray’dan ayrıldı. Sabah 10’da, o, karısı ve kızları, onları Maryland’deki Andrews Hava Kuvvetleri Üssü’ne götürmek için bir helikopterin beklediği Beyaz Saray bahçesine götürüldü. Oradan, eski lider ailesi son defa başkanlık uçağına bindi ve konutlarına, Kaliforniya’ya uçtu. 12:05’te ABD’nin yeni başkomutanı ve Lideri Gerald Ford oldu.
İki saat içinde uçağın davet kodu değişti
Ancak fark etmiş olabileceğiniz üzere, ortada kayıp olan yaklaşık iki saatlik bir müddet bulunuyor. Air Force One’ın gizemli istatistiğinin kaynağı da bu iki saatte yatıyor. Nixon o gün Beyaz Saray’dan çok erken ayrıldığı için, öğlen saatlerinde Başkanlık gücü kendisinden Ford’a geçtiğinde aslında havadaydı. Hatta tam olarak Jefferson City, Missouri’nin 39.000 fit (yaklaşık 12 kilometre) üstündeydi.
Yani, resmi olarak bakıldığında, uçak havalandığı sırada Nixon liderdi ve bu yüzden havalanan uçak Air Force One’dı. Lakin indiği sırada Başkan’ın değişmesi ile bir arada, uçağın davet kodu da değişmişti ve bu yüzden Air Force One, havalanmasına karşın iniş yapmayan bir uçak olarak farklı bir istatistiğe imza atmış oldu.
